Паян, пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн тата Шупашкар хулин архитектура управленийӗн Хула тӑвакан канашӗсен пӗрлехи ларӑвӗ иртнӗ. Унта Шупашкарта тӑвакан «Этника Чӑваш Енӗ» туризмпа рекреаци кластерне тӑвас ыйтӑва черетлӗ хутчен хускатнӑ.
Кластер икӗ пайран тӑрать: Шупашкара 500 ҫул паркра ҫӗкленекен «Амазони» комплексран тата Шупашкар районӗнчи Кӑшавӑш ҫывӑхӗнчи «Ясна» экоялтан.
Проект менеджерӗ Марина Федорова паянхи канашлура пӗлтернӗ тӑрӑх, унччен ӳснӗ-йывӑҫ тӗм вырӑнне хаклӑ йышши хитрисене лартӗҫ, чечек нумай ӳстерӗҫ тата икӗ ҫӗрте музыка фонтанӗ вырнаҫтарӗҫ.
Республика кунӗ тӗлне тӑван халӑхӑмӑрӑн наци эпосӗнчи паттӑрсен аллейине уҫӗҫ.
Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ «Этника Чӑваш Енӗ» проекта пурнӑҫламашкӑн Ростуризм тепӗр 200 миллион ытла тенкӗ уйӑрнине пӗлтернӗччӗ.
Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗнче ӗнер Таврапӗлӳҫӗсен пӗрлӗхӗ пухӑнчӗ. Сӑлтавӗ те пурччӗ — ӑна Таврапӗлӳ кунне халалласа ирттерчӗҫ.
Тӗп ыйтусен йышӗнче иккӗ пулчӗ: «Чемен карти» таврапӗлӳпе туризм центрӗнчи ӗҫсемпе паллашасси тата чӑваш халӑхӗн кунталӑкне (календарьне) хатӗрлесси. Пӗрремӗш ыйтупа таврапӗлӳҫӗсен ертӳҫи Сергей Сорокин тухса калаҫрӗ. Паянхи кун тӗлне мӗн туни пинки, мӗн тӑвас шутли ҫинчен пӗлтерчӗ. Сӑмахран, «Чемен картинче» ҫывӑх вӑхӑтра музей хӑйӗн алӑкне уҫмалла иккен. Сергей Лазаревич музейе пулӑшма ыйтрӗ — авалхи почта ӗҫне ҫутатакан япаласем сахалтарах.
Чӑваш халӑхӗн кунталӑкне те сӳтсе яврӗҫ. Сӑмахран, Виталий Петрович Станьял вӑл мӗнлерех пулмалли пирки хӑйӗн шухӑшне пӗлтерчӗ. Унашкал кӗнеке кашнин килӗнче сӗтел ҫинче выртмалли ҫинчен каларӗ.
Ҫавӑн пекех таврапӗлӳҫӗсем Ленин мавзолейӗ пирки те заявлени йышӑнчӗҫ. Владимир Ильичӑн юнӗнче чӑваш юнӗ те пулнӑран мавзолей тавра тухакан калаҫусем пирӗн халӑха та пырса тивни пирки каларӗҫ, Ленин ӳтне мавзолейрах хӑвармалли ҫинчен пӗлтерчӗҫ. Заявленипе пирӗн сайтра паллашма май пур.
Чӑваш Енре «Земство тухтӑрӗ» патшалӑх программи ӑнӑҫлӑ пурнӑҫланса пырать. Вӑл пулӑшнипе ҫамрӑк тухтӑрсем ялсене ӗҫлеме каяҫҫӗ. Куншӑн вӗсене 1 миллион тенкӗ параҫҫӗ.
Ҫак программӑна 2017 ҫул вӗҫӗччен тӑсма йышӑннӑ. Эппин, ҫамрӑк тухтӑрсем ялсене тата кайӗҫ.
Программа пурнӑҫланнӑранпа Чӑваш Енре 315 тухтӑр ялти пульницӑсене ӗҫлеме вырнаҫнӑ. Вӗсенчен 36-шӗ пӗлтӗр ӗҫ вырӑнӗллӗ пулнӑ. Ҫамрӑк тухтӑрсем яла килес енӗпе Канаш районӗ мухтанпа пултарать. Унта 49 медик килнӗ. Патӑрьел районне вара – 39 тухтӑр. Муркаш районне – 32, Шупашкар районне – 30, Комсомольски районне – 19, Красноармейски районне – 18, Хӗрлӗ Чутай районне 18 тухтӑр килнӗ.
Сӑмах май, кӑҫал тухтӑра 1 миллион тенкӗ парас вӑхӑт тӑсӑлать. Унччен календарьти 30 кунра панӑ пулсан халӗ – 30 ӗҫ кунӗнче.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев харӑсах темиҫе хушӑва алӑ пуснӑ. Вӗсем те — тӳре-шаран ӗҫ вырӑнӗпе ҫыхӑннӑскерсем.
Чӑваш Енӗн Гостехнадзорне ертсе пыма Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗнче ӗҫленӗ Сергей Вязовские лартнӑ. Михаил Васильевич ку кандидатура пирки административлӑ ӗҫре опыт пур тесе палӑртнӑ.
Аса илтерер, Чӑваш Енӗн Гостехнадзорне ертсе пынӑ Владимир Димитриев кӑҫалхи ҫулла ӗҫрен кайнӑччӗ. Пултарайманран мар, урӑх ҫӗре куҫнӑран. Владимир Димитриев хальхи вӑхӑтра Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗнче тӑрӑшать. Унччен ку должноҫре вӑл вӑхӑтлӑх шутланнӑ, нумаях пулмасть район администрацийӗн пуҫлӑхне Георгий Егорова суд йышӑнӑвӗпе ӗҫрен кӑларнӑ.
Ҫитес уйӑхӑн 1-мӗшӗнчен ачасене ҫуллахи уйлӑхра канма заявлени йышӑнма пуҫлӗҫ. Ӗнер иртнӗ республикӑн Правительствин ларӑвӗнче ЧР ӗҫ тата социаллӑ аталану министрӗ Сергей Димитриев каланӑ тӑрӑх, ҫӑмӑллӑхсем упранса юлнӑ. Путевка 13 пин те 767 тенкӗ пулмалла. Хак пӗлтӗрхинчен 700 тенкӗ ӳсӗ.
Ҫӑмӑллӑхлӑ категорисене (5 е ытларах ачаллисене, сусӑр ачаллисене тата ытти хӑш-пӗр категорие) тӳлевсӗрех парӗҫ. Йывӑр лару-тӑрури ҫемьесене путевкӑн 5 процентне тӳлеттерӗҫ. Теприсем вара ҫемьери тупӑша кура путевка хакӗн 20, 30, 50 процентне саплаштарӗҫ.
Шупашкар районӗнче, сӑмахран, заявленисене халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрта (вӑл Кӳкеҫри Совет урамӗнчи 23-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ) ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ирхи тӑхӑр сехетре йышӑнма пуҫлӗҫ.
Чӑваш Республикин прокуратури пӗлтернӗ тӑрӑх нумай пулмасть Шупашкар районӗн сучӗ Хусан ҫыннин тӗлӗшӗпе пуҫиле ӗҫ пӑхса тухнӑ. Пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнче вӑл Кӳкеҫре пӑтӑрмаха лекнӗ, ҫулӑн хирӗҫле енӗ ҫине кӗрсе кайса тепӗр машинӑпа ҫапӑннӑ. Ҫул-йӗр инкекӗнче ҫумра ларса пыракан хӗрарӑм пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Пӑтӑрмах раштавӑн 17-мӗшӗнче 7 сехет ирхине М7 ҫул ҫинчи 657-мӗш ҫухрӑмӗн +359м вырӑнӗнче пулса иртнӗ. «Lada 219170» маркӑллӑ машинпа пынӑ Александр Романов хирӗҫ ҫул ҫине тухса кайса хӑй енӗпе пыракан «ГАЗ 330252» автомобильпе ҫапӑннӑ.
Прокуратура сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх Романов хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Суд ӑна 2 ҫуллӑха колони-поселенинче пурӑнмалла йышӑну тунӑ. Ҫавӑн пекех айӑплӑ ҫынна икӗ ҫуллӑха машин правинчен хӑтарнӑ.
World Of Tanks администраци порталӗ «Танкобудка» пултарулӑх конкурсне пӗтӗмлетнӗ. Шупашкар районӗнчи Явӑш ялӗнчи студентсем юртан Т-34 танка тунине унччен сайтра ҫырнӑччӗ. Вӗсен ӗҫӗ конкурсра пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ. Ҫӗнтерӳҫе 60 пин вӑйӑ ылтӑнӗ тата планшет панӑ.
Танка И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн электроэнергетика факультетӗнче вӗренекен Алексей тата Александр Федоров, Пермьри наци тӗпчев политехника университетӗнче ӑс пухакан Дмитрий Романов тунӑ. Кӳлепе яла виҫӗ эрне илем кӳнӗ. Шел те, вӑл халӗ ирӗлсе кайнӑ.
Танк ларнӑ чухне Явӑша ҫынсем таҫтан та килнӗ, ун патӗнче сӑн ӳкерӗннӗ. Кунсерен танк умӗнче Шупашкартан килнӗ 15–20 машина чарӑннӑ.
Тӗлӗнмелле те, танка никам та ҫӗмӗрме шухӑшламан. Ҫанталӑк ӑшӑтиччен вӑл чип-чиперех ларнӑ. Ҫамрӑксем вара малашнехи план хатӗрлеҫҫӗ. Ҫитес хӗлле, ахӑртнех, Явӑшра тепӗр танк пулӗ. Анчах — урӑххи.
Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министрне Владимир Викторова лартӗҫ текен сас-хура ҫӳрет. Ун пирки «Правда ПФО» интернет-хаҫатра Александр Белов журналист та ҫырнӑ.
Аса илтерер, республикӑн сывлӑх сыхлавӗн министрне Алла Самойловӑна ӗҫрен кӑларасси пирки хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ нарӑс уйӑхӗн 22-мӗшӗнче алӑ пуснӑччӗ. Халӗ ку тивӗҫе Светлана Ананьева вӑхӑтлӑха пурнӑҫлать. Унччен вӑл министр ҫумӗ пулнӑ.
Владимир Викторов Шупашкарти стоматологи поликлиникине тӗп врач пулса ертсе пырать. Анлӑ сеть ҫулсерен аталанса пырать. Пӗлтӗр Алькешра тепӗр уйрӑм уҫӑлнӑччӗ.
Хӑй вӑхӑтӗнче Владимир Викторов Шупашкар район пульницинче ӗҫленӗ, унти стоматологи уйрӑмне ертсе пынӑ. Владимир Николаевич Елчӗк ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре «Тӳлевсӗр ҫӑкӑр» акци иртет. Кун пирки тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче «Общественный совет поселка Кугеси» (чӑв. Кӳкеҫ посёлокӗн обществӑлла канашӗ) текен страницӑра пӗлтернӗ.
Ыркӑмӑллӑх акцийӗ пуҫланнине унта маларахах хыпарланӑччӗ. Нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнчен пуҫарнӑ ыркӑмӑллӑх пирки хыпара пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ҫӗнетнӗ, акци малалла тӑсӑлнине пӗлтернӗ.
«Тӳлевсӗр ҫӑкӑр» акци Кӳкеҫӗн Совет урамӗнчи 87-мӗш ҫуртри «Сластена» тата Совет урамри 4-мӗш ҫуртри «Гастроном» лавккасенче иртет. Йывӑр лару-тӑрурисем валли йӗркеленӗ акцие кирек кам та хутшӑнма пултарать. Вӗсен лавккана кӗрсе ҫӑкӑр туянмалла ятарлӑ ҫӳлӗк ҫине хурса хӑвармалла. Акци хӑҫанччен тӑсӑласси ырӑ кӑмӑллисен йышӗнчен, хастарлӑхӗнчен килет.
Паян, пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, пирӗн республикӑра ҫемье командисен хушшинче йӗлтӗрҫӗсен ӑмӑртӑвӗ иртнӗ. Ӑна Ашшӗпе амӑшӗн ҫулталӑкне халалланӑ. Унта пуҫтарӑннисем шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫирӗп ҫемье — ҫӗршыв тӗрекӗ. Кун пирки «Хыпар» хаҫат сайтӗнче пӗлтернӗ.
Эстафетӑна «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин Чӑваш Енри уйрӑмӗн хастарӗсемпе вӗсен ҫемйисем хутшӑннӑ. Республикӑри районсемпе хуласенчен пухӑннӑ 30-а яхӑн команда тӗрлӗ дистанцире мала тухассишӗн тупӑшнӑ. Вӑрмар районӗн чысне, сӑмахран, Архиповсем хӳтӗленӗ, Шупашкар районӗнчи Никитинсем те ҫӗнтерес тӗллевпе старта тухнӑ. «Чи ҫамрӑк йӗлтӗрҫӗ» ята Шупашкар районӗнчи 9 ҫулти Дима Юрьев тивӗҫнӗ, аслӑ ӳсӗмрисен хушшинче Комсомольски тӑрӑхӗнчи Анатолий Давыдова чысланӑ.
+24.3 °C